Της Ελευθερίας Φ.Φιλίππου
έαρτο [éar] Ο:(λόγ.) η άνοιξη.
Η εαρινή ισημερία σηματοδοτεί την άφιξη της ανοιξιάτικης περιόδου. Στο βόρειο ημισφαίριο οι μέρες γίνονται ολοένα και μεγαλύτερες και οι νύχτες μικρότερες. Αυτή η αλλαγή συνεχίζεται μέχρι να φτάσουμε στο θερινό ηλιοστάσιο. Η εαρινή ισημερία λαμβάνει χώρα πάντα γύρω στις 20 ή 21 Μαρτίου και είναι η στιγμή που το φως και το σκοτάδι, η μέρα και η νύχτα, έχουν ίση διάρκεια. Βγαίνουμε δηλαδή, από μια περίοδο χειμερίας νάρκης, κρύου και σκοταδιού. Είναι ο καιρός για νέα σπορά, άνθηση και αναγέννηση.
Ο ήλιος (ο δημιουργός της επαναλαμβανόμενης παρέλασης των εποχών) κατά τη διάρκεια της Άνοιξης, βρίσκεται πάνω από τον Ισημερινό της γης και διανέμει ακριβοδίκαια τις ζωογόνες ακτίνες του και στα δύο ημισφαίρια. Μέρα και νύχτα ίσες. Οι Έλληνες μύστες κατά την αρχαιότητα, μελετούσαν και γνώριζαν τις θείες λειτουργίες της φύσεως έτσι αυτές τις μέρες τελούσαν επίσημες τελετές για την αποκάλυψη των θείων μυστικών που κρατάει φιλόστοργα κρυμμένα στα βάθη της η μάνα γη.
Αρχαία μνημεία, ευθυγραμμισμένα με την ανατολή του ήλιου τις συγκεκριμένες αυτές ημέρες (ήτοι Ισημερίες & Ηλιοστάσια), που λειτουργούσαν ως ηλιακά ημερολόγια, κοσμικά παρατηρητήρια ή και για άλλες χρήσεις που μόνον να εικάσουμε μπορούμε, μας εντυπωσιάζουν με την εκπληκτική αρχιτεκτονική-μαθηματική τους ακρίβεια.
Η Εαρινή ισημερία σηματοδοτεί την έναρξη μιας εποχής λοιπόν, που η ημέρα όλο και μεγαλώνει, όλο και ζεσταίνει. Ο Ήλιος, με το φως του και την θέρμη του, ξυπνάει όλη τη ζωή στη Φύση. Οι σπόροι που είχαν κουρνιάσει τον χειμώνα κυοφορώντας, τώρα γεννούν νέα ζωή. Ευχάριστη ζέστη, βλάστηση, ανάπτυξη, άνθιση, χρώματα, μυρωδιές, κελαϊδίσματα και κελαρύσματα συνθέτουν ένα σκηνικό χαράς και αρμονίας, φωτός και χρωμάτων.
Οι αλλαγές στην Φύση την Άνοιξη, επιδρούν πάνω του βιοχημικά και κατά συνέπεια ψυχο-συναισθηματικά με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να έχουν καλύτερη Διά-θεση σε σχέση με τον χειμώνα. Οι άνθρωποι ως αναπόσπαστο κομμάτι της Γαίας, δραστηριοποιούνται ψυχικά και σωματικά, αξιοποιώντας το φως και την θέρμη του Ήλιου.
Ο εορτασμός λοιπόν των παραπάνω απαιτούν επισημότητα, διότι συμβολικά γιορτάζουμε την επιβίωσή του. Η γιορτή είναι αφιερωμένη εξίσου σε ανδρικές ηλιακές θεότητες (Ήλιος, Μίθρας, Άδωνις, Όντιν, Διόνυσος κ.α.) και σε γυναικείες γήινες γονιμικές θεότητες (Ιστάρ, Αστάρτη, Ισις, Ανάτ, Οστάρα, Κυβέλη, Περσεφόνη κ.α.). Θεϊκά ζευγάρια πολλές φορές, που ο ένας από τους δύο πεθαίνει η κατεβαίνει στον Κάτω Κόσμο για να αναστηθεί ή να επανέλθει στον Μέσο Κόσμο αυτόν του φωτός και της ζωής, συμβόλιζαν τον άχρονο κοσμικό ενθαρρυντικό μύθο της αιώνιας επιστροφής, του θανάτου και της ανάστασης, στη Φύση και στον άνθρωπο.
Είναι η τελευταία φορά , μέχρι τον επόμενο χειμώνα που ιέρειες, γυναίκες, μητέρες, η Δήμητρα, θα ψάλλουν τον ύμνο της Περσεφόνης, της Κόρης, που την προσκαλούν, την ικετεύουν να ξαναγυρίσει στη Γη, να ξαναδώσει καρπούς και ζωή.
Η άνοδος της Κόρης στη Γη, φέρνει το φως, τη χαρά και την γονιμότητα. Άλλωστε και ο Πλούτωνας γι ‘αυτό την άρπαξε.«Μια γυναίκα όμορφη θα φώτιζε λίγο τη ζωή μου εκεί κάτω, στο πιο δύσκολο, σκοτεινό και μοναχικό βασίλειο που έχω» είπε στον αδελφό του Δία, όταν τη είδε να παίζει με τις Νύμφες, στα λιβάδια της Ελευσίνας.
Ο μύθος συμβολίζει, τον συνεχή κύκλο της Ζωής από την άνθιση, τη βλάστηση και τη καρποφορία, στην απουσία από τη ζωή, στο μαρασμό, τον θάνατο και το πένθος. Τα αρώματα, τα χρώματα και οι καρποί, μπορούν να συμβολίσουν την ανθρώπινη ψυχή που βλασταίνει και ανθίζει μετά την “χειμερία νάρκη” και τα γεννήματα της εσωτερικής εργασίας, τροφή για το πνεύμα, το οποίο προορίζεται σε θεία πνευματική ανάταση και ανάσταση.
Άλλωστε, τώρα γιορτάζονταν τα Μικρά Ελευσίνια προς τιμήν της Περσεφόνης και της Δήμητρας. Ήταν μέρος της προετοιμασίας για τα Μεγάλα Ελευσίνια Μυστήρια όπου μετά από καθαρμούς, θυσίες και όρκους εχεμύθειας, οι μύστες δεχόντουσαν την πρώτη διδασκαλία, βάσει της οποίας θα μπορούσαν να συμμετάσχουν και να αντιληφθούν τα Μεγάλα Ελευσίνια Μυστήρια.
Ο μύθος της Κόρης περιγράφει τον αέναο κύκλο της Ζωής στο κάθε τι. Την άνοδο και την κάθοδο, τη μέρα και τη νύχτα,τη κίνηση και την ακινησία. Συμβολίζει όλες τις αλληλοσυμπληρούμενες αντίθετες ενέργειες που συνθέτουν τη Ζωή. Το δίπολο της εσωτερικής και εξωτερικής αρμονίας.
Η αλληγορία υπενθυμίζει τη συνεχή μετάβαση της ψυχής από τη νύχτα στη μέρα, από τη μέρα στη νύχτα. Την κάθοδο της ψυχής στο σκοτάδι, τον εσωτερικό θάνατο και την άνοδο της ψυχής στο φως, στη Μητέρα. Συμβολίζει το ταξίδι της εξέλιξης της ψυχής, ανάμεσα στον υλικό και πνευματικό κόσμο, όλες τις μεταβολές και τις αλλαγές που σηματοδοτούν τη Ζωή μας.
Ο Πυθαγόρας και οι άλλοι Ιεροφάντες της Ελευσίνος γνώριζαν την κρυμμένη σημασία των ημερών αυτών και την μετέδιδαν μόνο σ’ όσους αγαπούσαν το φως του ήλιου.
Οι Ορφικοί γιόρταζαν κατά την Εαρινή Ισημερία τον θάνατο του Διόνυσου του Ζαγρέως και την εκ νέου γέννησήν της από την φύση του Ολυμπίου Διός.
Ο Θείος Ορφέας αποκαλούσε την Εαρινή Ισημερία Θεία Νύμφη που κατέρχεται από τον ουρανό στη γη κάθε χρόνο για να εξαγνίσει τις ψυχές του Άδη.
Η πατρώα μας παράδοση, εορτάζεται παντού κάθε χρόνο στον πλανήτη. Σαν παγκόσμια ημέρα του πολίτη, σαν γιορτή της ποίησης, σαν γιορτή της μητέρας, σαν ημέρα κοσμολογίας ή σαν ΑΝΑΣΤΑΣΗ.
Καλή Άνοιξη σε όλους!!