Η βία μεταξύ των παιδιών δεν είναι καινούριο φαινόμενο. Τα τελευταία χρόνια όμως έχει οριστεί επιστημονικά και μελετάται συστηματικά. Ενημερώνονται οι αρμόδιοι φορείς και έχει ευαισθητοποιηθεί η κοινή γνώμη.
Το πρώτο κοινωνικό σύνολο που εντάσσονται τα παιδιά είναι αυτό του σχολείου. Άλλα παιδιά είναι διστακτικά, άλλα ησυχία δεν έχουν και εμφανίζεται το φαινόμενο του bullying, με τα 3 βασικά του χαρακτηριστικά: σκοπιμότητα, επανάληψη, άνιση κατανομή ισχύος του θύτη σε σχέση με το θύμα. Η σημερινή μέρα, που σύμφωνα με το εορτολόγιο εορτάζεται η μνήμη του Αγίου Ησυχίου, έχει καθιερωθεί ως Πανελλήνια Σχολική Ημέρα κατά της Βίας στο σχολείο. Σε εγκύκλιό του το Υπουργείο Παιδείας τονίζει ότι: «Η ημέρα αυτή αποτελεί μια αφορμή για εκπαιδευτικούς, μαθητές/τριες και γονείς των σχολείων όλης της χώρας να ανταλλάξουν σκέψεις, πληροφορίες και ιδέες και να ενεργοποιηθούν δράσεις ευαισθητοποίησης για την πρόληψη και αντιμετώπιση της σχολικής βίας και εκφοβισμού» με σύνθημα «ΜΕ ΣΥΜΜΑΧΟ ΣΟΥ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΔΙΩΞΕ ΤΗ ΒΙΑ ΑΠ’ ΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ».
Τα τελευταία χρόνια με τη ραγδαία ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών εμφανίστηκε ένα νέο είδος bullying, το cyberbullying. Η έννοια της επανάληψης είναι διαφορετική στο διαδίκτυο, που έχει μια ιδιάζουσα δομή και λειτουργεί με διαφορετικούς κανόνες από ότι οι παραδοσιακές πόλεις που μεγαλώσαμε. Δεν ξέρουμε πού είναι ακριβώς, αλλά βρίσκεται παντού και κάνουμε log in, χωρίς να χρειάζεται να δείξουμε την ταυτότητά μας, αλλά όποιο προφίλ επιλέξουμε εμείς.
Ο αποκλεισμός είναι μια μορφή bullying. Το γηράσκω αεί διδασκόμενος είναι ποιο επίκαιρο σήμερα από ποτέ. Ακόμη και όσοι ηλικιωμένοι δεν στερούνται μόρφωσης και οικονομικών πόρων, αισθάνονται «μετανάστες» στο διαδίκτυο, σε αντίθεση με τα εγγόνια τους, που είναι ιθαγενείς και στη βοήθεια των οποίων ενίοτε στηρίζονται.
Σύμφωνα με τους Walsh, Scharf & Keating «Ο Κοινωνικός αποκλεισμός των ηλικιωμένων, είναι μια πολύπλοκη διαδικασία με εναλλαγές στους παράγοντες κινδύνου, που οδηγεί σε ανισότητες στην κατανομή των πόρων, αλλά και στις σχέσεις και τα δικαιώματα σε βασικούς τομείς της κοινότητας, και της κινητικότητας». Η έρευνά τους έχει στόχο την μείωση του ψηφιακού αποκλεισμού των ηλικιωμένων ατόμων. Ποιοι παράγοντες θα ληφθούν υπόψη;
1.Ανθρώπινοι, κοινωνικοί και οικονομικοί πόροι των ηλικιωμένων: η πραγματική ικανότητά τους να έχουν πρόσβαση, να χρησιμοποιούν και να επωφελούνται πλήρως από τις ψηφιακές υπηρεσίες.
2.Ευαισθητοποίηση, ικανότητα, ενδιαφέρον, προθέσεις συμπεριφοράς και προθυμία να χρησιμοποιήσουν τις ψηφιακές υπηρεσίες, όπως π.χ. τον ασφαλιστικό τους φορέα.
3.Ο σχεδιασμός των ICTs και των τεχνολογιών γενικά, οι οποίες μπορεί να διευκολύνουν, ή να περιορίσουν εγγενώς τη χρήση από ηλικιωμένους.
4.Τα αναμενόμενα οφέλη και η σύγκριση με τα παραδοσιακά.
Κανείς δεν επιθυμεί old age exclusion, αλλά απαιτείται πολλή δουλειά για silver age participation. Ο όρος υποστηρικτική τεχνολογία, είναι η χρήση οποιασδήποτε συσκευής που επιτρέπει στα άτομα με προβλήματα υγείας η αναπηρίας, να λειτουργούν στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους εκπαιδευτικά, επαγγελματικά, κοινωνικά και στις δραστηριότητες της καθημερινής ζωής. Αυτό περιλαμβάνει εφαρμογές τόσο υψηλής, όσο και χαμηλής τεχνολογίας.
Η «ανεξάρτητη διαβίωση» ορίζεται ως η ικανότητα και η δυνατότητα για τη δημιουργία των προϋποθέσεων, που μπορούν να οδηγήσουν στο βαθμό που αυτό είναι εφικτό, σε έναν παραγωγικό και ανεξάρτητο τρόπο ζωής, όπου οι άνθρωποι με προβλήματα και αναπηρίες, θα είναι ελεύθεροι να έχουν τις ίδιες επιλογές με όλους τους υπόλοιπους συνανθρώπους τους. Οι ευρισκόμενοι σε βαθύ γήρας, οι ασθενείς με άνοια, όσοι έχουν χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο, άτομα με χαμηλές ψηφιακές δεξιότητες και χαμηλά επίπεδα εξοικείωσης με τη νέα τεχνολογία, είναι πιο πιθανό να μην εκπροσωπούνται στην online πραγματικότητα και ως εκ τούτου οι ανάγκες τους να έχουν μικρότερες πιθανότητες να αναγνωριστούν και να αντιμετωπιστούν. Αν δεν ληφθούν τα αναγκαία μέτρα θα αυξηθεί ο αποκλεισμός ομάδων ηλικιωμένων με προβλήματα και θα βρεθούν σε μειονεκτική θέση στις νέες ICTs και γενικότερα στις υπηρεσίες που βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη, ΑΙ και λίαν συντόμως και στο internet of things. Το Διαδίκτυο των πραγμάτων ή internet of things αποτελεί το δίκτυο επικοινωνίας πληθώρας αντικειμένων, οικιακών συσκευών, αυτοκινήτων καθώς και κάθε αντικειμένου που ενσωματώνει ηλεκτρονικά μέσα, λογισμικό, αισθητήρες και συνδεσιμότητα σε δίκτυο, ώστε να επιτρέπεται η σύνδεση και η ανταλλαγή δεδομένων.
Σήμερα λόγω covid, βιώνουμε μια πρωτόγνωρη κατάσταση, κάνοντας καθημερινή χρήση των νέων τεχνολογιών ενημέρωσης και επικοινωνίας, (ICTs). Τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα πολλών ηλικιωμένων έχουν αυξηθεί. Μένουν μόνοι στο σπίτι και δυσκολεύονται στον χειρισμό των νέων πολύπλοκων για τους ίδιους ηλεκτρονικών συσκευών.
Η ραγδαία ανάπτυξη της επιστήμης των υπολογιστών, της ρομποτικής, της τεχνητής ευφυίας, με αιχμή τη ρομποτική κοινωνική αρωγή, βρίσκει πολλές εφαρμογές και υποστηρίζει τον άνθρωπο, να ξεπεράσει εγγενή εμπόδια και δυσκολίες. Πάντα όμως θα πρέπει να βρίσκεται σε απόλυτη αρμονία με τις αξίες της κοινωνίας. Όχι μόνο σε περιπτώσεις άνοιας, αλλά και με την πάροδο των χρόνων, η ανθρώπινη μνήμη ελαττώνεται. Η νέα γενιά των έξυπνων μέσων προγραμματίζεται και εκπαιδεύεται για να μαθαίνει κάθε ανάγκη του χρήστη.
Πως θα αισθανόμαστε άραγε στο μέλλον παρέα με ένα χαριτωμένο ρομποτάκι, που να είναι συνέχεια μαζί μας, να μας βοηθάει να ασκούμαστε, να αναλαμβάνει το click away, να μας θυμίζει να παίρνουμε τα χάπια μας, να ασχολείται με την online συνταγογράφησή μας και τα ιατρικά ραντεβού, αλλά και όταν αρχίζουμε να του γκρινιάζουμε ότι είμαστε μόνοι, να μπορεί να μας ακούει για πολλές ώρες χαμογελαστό και με υπομονή; Κι αν τα εγγόνια και τα παιδιά έχουν καιρό να πάρουν τηλέφωνο, να τους βρίσκει μέσω GPS, να μας ενημερώνει αν είναι καλά και μέσω skype να μας συνδέει με τους ίδιους, ή έστω με τα avatar τους;