“Τι δουλειά έχει η προτομή ενός πρόσφυγα από τη Σμύρνη στο Νέο Ψυχικό; Μια προτομή που δημιουργήθηκε στη Νέα Υόρκη από έναν Ελληνοαμερικανό;” ήταν η εύλογη ερώτηση πολλών Αθηναίων πριν από λίγες μέρες, μετά τα αποκαλυπτήρια του γλυπτού του Γιώργου Πετρίδη .
Αρχικά, η ιστορία μπορεί να ακούγεται μπερδεμένη, στην ουσία όμως το έργο εξετάζει την έννοια της Πατρίδας για ένα άτομο και για έναν λαό Ένας λαός που αναζητά την Πατρίδα του, τη θυμάται και την τιμά. Ο γλύπτης, που γεννήθηκε στην Αθήνα αλλά ζει και εργάζεται κυρίως στη Νέα Υόρκη, επέλεξε να επιστρέψει στον τόπο της εφηβείας του για να τιμήσει τους πολλούς πρόσφυγες που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη ζωή τους. πατρίδα στη Μικρά Ασία το 1922.
… Και γιατί στο Νέο Ψυχικό;
Όπως επισημαίνει ο Δήμαρχος Νέου Ψυχικού κ. Δημήτρης Γαλάνης, στην καρδιά του προαστίου εκείνου, γύρω από την πλατεία της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου, εγκαταστάθηκαν το 1929-1930 πολλοί Μικρασιάτες πρόσφυγες, κυρίως από τα Βούρλα και το Μέλι.
Μάλιστα, ο συγκεκριμένος ναός είναι ανακατασκευή ομώνυμου ναού που πρωτοχτίστηκε στα Βούρλα γύρω στο 1550.
Ο Γιώργος Πετρίδης, συνεργαζόμενος στενά με τον Δήμαρχο, τον Αντιδήμαρχο Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Χαράλαμπο Μπονάτσο και την Αντιδήμαρχο Δημοτικής Διοίκησης κα Ελένη Ζέππου, δεσμεύτηκε, εργάστηκε σκληρά και δημιούργησε την πρώτη προτομή στον δήμο αφιερωμένη στη Μικρασιατική καταστροφή. . Πρόθεσή του ήταν να συμβάλει στις τελετές για την εκατονταετηρίδα της Καταστροφής της Σμύρνης που διοργάνωσε στις 14 Σεπτεμβρίου ο Δήμος Φιλοθέης-Ψυχικού. Αν και το κομμάτι έχει ιδιαίτερη πολιτιστική σημασία, είναι και πολύ προσωπικό.
Το εξαιρετικό γλυπτό, με τίτλο «Πρόσφυγας – Η Γυναίκα της Σμύρνης», είναι ένας φόρος τιμής στους διωκόμενους της Μικράς Ασίας καθώς και στις μικρασιατικές ρίζες του καλλιτέχνη. Το μπούστο έχει ύψος 132 cm και διάμετρο 100 cm και είναι τοποθετημένο σε βάση 140 cm.
Οι τρεις βασικές παράμετροι που καθορίζουν το έργο του Γιώργου Πετρίδη είναι:
-Ελληνική ιστορία
-Ιστορία της γλυπτικής
-Οικογενειακές σχέσεις
Στο πρώτο στάδιο της δημιουργίας του συγκεκριμένου έργου, ερεύνησε ευρύ έντυπο και διαδικτυακό υλικό, οικογενειακά ημερολόγια και φωτογραφίες, σε συνδυασμό με βιωμένες εμπειρίες της μητέρας και της γιαγιάς του.
Στο δεύτερο στάδιο, ο καλλιτέχνης εμβάθυνε στην ιστορία της τέχνης για να δει πώς οι παλαιότεροι καλλιτέχνες αντιμετώπιζαν παρόμοια θέματα. Το έργο που μίλησε στην καρδιά του ήταν το Florentine Pietà του Μιχαήλ Άγγελου που βρίσκεται στο Museo dell’opera del Duomo.
Στο τρίτο στάδιο και σύμφωνα με τη δημιουργική του διαδικασία, ενσωμάτωσε όλα τα παραπάνω στοιχεία. Φαντάστηκε τη γιαγιά του σε νεαρή ηλικία να φτάνει στον Πειραιά από τη Σμύρνη το 1922. Προσπάθησε να μεταφέρει όλα τα συντριπτικά συναισθήματα, την απώλεια, τη δύναμη, αλλά και την αξιοπρέπεια που κουβαλούσαν μαζί τους αυτοί οι κοσμοπολίτες.
Από τη Wall Street στην Τέχνη
Μεγαλωμένος σε μια οικογένεια καλλιτεχνών και επιχειρηματιών, αρχικά ακολούθησε μια καριέρα στις επιχειρήσεις. Τις πρώτες δεκαετίες της επαγγελματικής του ζωής, εργάστηκε στη Wall Street, απολαμβάνοντας μια άκρως επιτυχημένη καριέρα σε συγχωνεύσεις και εξαγορές.
Ξεκινώντας με τις σπουδές του στο Κολλέγιο του Χάρβαρντ στις φιλελεύθερες τέχνες, δεν σταμάτησε ποτέ να ασχολείται με τις τέχνες, παρακολουθώντας μαθήματα με κάθε ευκαιρία για πάνω από είκοσι χρόνια. Πιο πρόσφατα αποφοίτησε με πτυχίο στη γλυπτική από το New York Studio School, τη σχολή που παρήγαγε κορυφαίους σύγχρονους καλλιτέχνες όπως ο Christopher Wool και η Cecily Brown.
Πλέον ο καταξιωμένος καλλιτέχνης Γιώργος Πετρίδης έχει αφήσει πίσω του μια επιτυχημένη καριέρα στη Wall Street και έχει καθιερώσει έναν άλλο δρόμο στη γλυπτική.
Με τα έργα του «μπολιάζει» τον ελληνικό πολιτισμό σε όλο τον κόσμο, με εκθέσεις σε Αθήνα, Βοστώνη, Ντουμπάι, Λονδίνο, Μονακό, Μύκονο, Νέα Υόρκη, Σαουθάμπτον (NY) και Ουάσιγκτον (DC), διαδίδοντας το πνεύμα του πατρίδα.
Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί η περιοδεύουσα έκθεση με τίτλο «Hellenic Heads: A Personal Exploration of Greek History and Culture πάνω από 2.500 χρόνια». Η έκθεση παρουσιάστηκε με μεγάλη επιτυχία στην Πρεσβεία της Ελλάδας στην Ουάσιγκτον (Μάιος-Ιούνιος 2022), όπου, στο πλαίσιο των εορτασμών της Ημέρας της Ευρώπης, την επισκέφθηκαν πάνω από 2.000 άτομα. Στη συνέχεια τα «Hellenic Heads» εκτέθηκαν στο Πολιτιστικό Κέντρο Muses στο Southampton της Νέας Υόρκης (Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2022). Αυτή τη στιγμή παρουσιάζονται στο Μαλιώτη Πολιτιστικό Κέντρο (Βοστώνη) και θα ακολουθήσουν και άλλοι προορισμοί, όπως το Σικάγο, το Λος Άντζελες, το Λονδίνο, το Παρίσι, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τέλος η Αθήνα.
Σκοπός του «Hellenic Heads» είναι η προβολή του οικουμενικού χαρακτήρα του ελληνικού πολιτισμού μέσω του διαπολιτισμικού διαλόγου και της πολιτιστικής διπλωματίας, που αποτελούν οχήματα για την αμοιβαία κατανόηση των λαών και της πολιτιστικής τους κληρονομιάς. Για να ξετυλίξει το νήμα του χρόνου αλλά και να «χαρτογραφήσει» καλλιτεχνικά τα σημεία της διαδρομής που δυνητικά αντηχούν στον καθένα μας, ο γλύπτης επέλεξε έξι κομβικές ιστορικές περιόδους για την έκθεσή του:
– Κλασική Ελληνική Περίοδος (510 π.Χ. – 323 π.Χ.)
– Βυζαντινή Περίοδος (330 – 1453)
– Η Ελληνική Επανάσταση (1821 – 1829)
– Η Μικρασιατική Καταστροφή (1922)
– Ναζιστική Κατοχή και Εμφύλιος Πόλεμος (1941 – 1949)
– Το παρόν
Για κάθε ιστορική περίοδο δημιούργησε μια υπερμεγέθη προτομή που πληροφορείται από ένα συγκεκριμένο έργο της ιστορίας της τέχνης και σχετίζεται με ένα μέλος της οικογένειάς του. Η δημιουργική διαδικασία του γλύπτη είναι δική του επινόηση και πάντα συνυφαίνει το αρχαίο με το σύγχρονο. Συχνά ξεκινά τη φόρμα σε συνεργασία με ζωντανό μοντέλο, με αποτέλεσμα ένα κεφάλι ή ένα σώμα από διάφορα παραδοσιακά υλικά (πηλός, πλαστελίνη, γύψος). Στη συνέχεια, συνεχίζει να αναπτύσσει αυτή την πρώτη μορφή, είτε δουλεύοντας με ένα ζωντανό μοντέλο, είτε αντλώντας υλικό από τη μνήμη και τη φαντασία του.
Στη συνέχεια, χρησιμοποιεί έναν σαρωτή 3D για να δημιουργήσει ένα αρχείο προς επεξεργασία σε λογισμικό γλυπτικής (μια διαδικασία που μπορεί να διαρκέσει μήνες). Όταν ολοκληρώσει αυτό το έργο, επαναφέρει το γλυπτό στην υλικότητά του (συνήθως σε μεγαλύτερη κλίμακα από το πρωτότυπο) μέσω τρισδιάστατης εκτύπωσης σε ρητίνη. Στη συνέχεια, περισσότερη χειρωνακτική εργασία και πάλι σε συνδυασμό με ηλεκτρικά εργαλεία και οικοδομικά υλικά.
Συχνά αυτή η τελική μορφή καταλήγει σε χυτήριο στην Ελλάδα, όπου χυτεύεται με μεθόδους όχι και τόσο διαφορετικές από αυτές που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Έλληνες. Ο Πετρίδης τείνει να ωθήσει τις δυνατότητες κάθε δημιουργικής φάσης στο μέγιστο, γι’ αυτό και τα έργα του μπορεί να χρειαστούν πάνω από ένα χρόνο για να ολοκληρωθούν. Όπως ειπώθηκε, τα καλά πράγματα θέλουν σκληρή δουλειά και χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο «διαχρονικός» Γιώργος Πετρίδης, ο οποίος δηλώνει καλλιτεχνικά ευλογημένος από την απήχηση που έχουν τα έργα του στο ευρύ κοινό.
Καθώς ο χρόνος μας μαζί πλησίαζε στο τέλος του, ο καλλιτέχνης μας εξήγησε ότι πρέπει να επιστρέψει βιαστικά στο στούντιό του στη Νέα Υόρκη, καθώς εκκρεμούν παραγγελίες για προσαρμοσμένα έργα, κυρίως προτομές, για την πολιτιστική και οικονομική ελίτ της Νέας Υόρκης. Παράλληλα, όμως, μας άφησε την υπόσχεση ότι σύντομα θα επιστρέψει στην αγαπημένη του Αθήνα.
Το επόμενο δημόσιο έργο του, ένα γλυπτό γυμνής γυναίκας, ύψους 2 μέτρων, βρίσκεται ήδη στη φάση παραγωγής και σύντομα θα τοποθετηθεί σε περίοπτη θέση της Αθήνας.