Ο μύθος που έχει δημιουργηθεί σχετικά με τον εξαίρετο πολιτισμό των αρχαίων Ελλήνων, καλώς ή κακώς, μας έχει οδηγήσει να σχηματίσουμε μία αρκετά διαστρεβλωμένη εικόνα για την προσωπικότητα, αλλά και για την καθημερινή τους ζωή. Ειδικά αν κάνουμε συγκεκριμένη αναφορά στους Έλληνες του «Χρυσού» αιώνα του Περικλή και της άνθησης της Δημοκρατίας και των τεχνών, θα φέρουμε στο μυαλό μας πολίτες που όλη μέρα φιλοσοφούσαν και περνούσαν ατέλειωτες ώρες κάνοντας γυμναστική.
Η πραγματικότητα απέχει αρκετά από αυτή την εικόνα, αφού, ναι, οι αρχαίοι Έλληνες στην τότε Αθήνα είχαν τα δικά τους χόμπι και παιχνίδια. Ίσως όμως να φταίει και η εικόνα που έχουμε για τον δικό μας πολιτισμό και την καθημερινότητα…
Όπως είναι λογικό, οι περισσότερες δραστηριότητες φαίνονται κάπως βαρετές στους σύγχρονους ανθρώπους, ακόμα περισσότερο στους νέους, αφού είναι φανερή η απουσία της τεχνολογίας, που κατά τα άλλα παρίσταται σε σχεδόν όλα τα σύγχρονα χόμπι. Δεν υπήρχαν δυνατότητες για συναρπαστικές δραστηριότητες που επιλέγει πολύς κόσμος σήμερα, όπως το να παίζουν Call of Duty στο Playstation με την παρέα τους, να περνούν ώρα στη ρουλέτα του PokerStars Casino ή να διασκεδάζουν με το Just Dance σε διαγωνισμό χορού στο σαλόνι τους.
Χωρίς ίντερνετ και οθόνες, το περιβάλλον των παιχνιδιών στον τότε κόσμο ήταν διαφορετικό, ήταν το… φυσικό.
Πάμε να δούμε τα αγαπημένα παιχνίδια και χόμπι που θα κάναμε κι εμείς αν είχαμε γεννηθεί μερικές χιλιάδες χρόνια νωρίτερα:
Κυνήγι: Το απολάμβανε κυρίως ο αριστοκρατικός πληθυσμός και περιελάμβανε κυνήγι αρκούδων, ενώ υπήρχε και το κυνήγι των λιονταριών, ένα αντίστοιχο «ευγενές» χόμπι, όπως το κυνήγι αλεπούδων στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ψάρεμα: Θεωρούνταν φυσικά και επάγγελμα, όμως -όπως συμβαίνει και σήμερα- ήταν αρκετοί αυτοί που γοητεύονταν με την προσέλκυση των ψαριών και τις μάχες με αυτά.
Ακροβατικά: Όπως το αντίστοιχο παρκούρ ή break dance του «σήμερα», δεν ήταν τόσο ανταγωνιστικά, αλλά είχαν ως στόχο το θέαμα.
Τσέρκι: Ήταν κατασκευασμένο από σίδηρο, μπρούτζο ή ξύλο με μικρά καρφιά σε τακτά διαστήματα γύρω από την άκρη του. Έκανε δυνατό, εύκολα αναγνωρίσιμο θόρυβο (ουσιαστικά βοηθούσε τους γονείς να βρουν τα παιδιά τους). Η στεφάνη προωθούνταν από ένα ξύλινο ραβδί ή σιδερένια ράβδο (αργότερα) και έπρεπε να στέκεται ψηλά στο στήθος. Λατρευόταν από παιδιά και μεγάλους.
Ένα άλλο παρόμοιο δημοφιλές παιχνίδι ήταν το «γιογιό». Πιστεύεται ότι ήταν κατασκευασμένο από ξύλο, όμως δυστυχώς κανένα δείγμα του δεν έχει σωθεί από τότε.
Κόκκαλα: Αρκετά ήταν τα κόκκαλα που βρίσκονταν σε χώρους εκπαιδευτικών συγκεντρώσεων, εκτός φυσικά από τάφους και ιερά. Με αυτά υπήρχαν διαφόρων τύπων παιχνίδια πόντων, τα οποία έπαιζαν μικροί και μεγάλοι, θυμίζοντας αρκετά τα ζάρια.
Ζάρια: Αρκετά παρόμοια με τα σύγχρονα ζάρια. Το παιχνίδι με αυτά περιελάμβανε είτε τυχερά παιχνίδια, κάτι αντίστοιχο με τα σημερινά ζάρια, αλλά και χρήση σε επιτραπέζια παιχνίδια.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν μπάλες για αναψυχή και όχι απαραίτητα για αθλητισμό, όπως το «άρπαστον» (άρπαξέ το δηλαδή), το οποίο ήταν ένα μικρό, σκληρό, καλυμμένο με δέρμα μπαλάκι, αρκετά ελαφρύ, αφού ήταν γεμισμένο με φτερά. Με αυτό παίζονταν διάφορα παιχνίδια.
Στον επίσκυρο, δύο αντίπαλες ομάδες με ίσο αριθμό παικτών έβαζαν τη μπάλα στη μέση προσπαθούσαν να την περάσουν πάνω από την άλλη ομάδα, ώστε να φτάσουν στην τελική γραμμή του γηπέδου. Κάτι σαν το σημερινό ράγκμπι ίσως;
Υπήρχε, επίσης, ένα παιχνίδι που αφορούσε τον αριθμό των φορών που μπορούσε κάποιος να κάνει την μπάλα να αναπηδήσει.
Σε ένα άλλο παιχνίδι, ο ένας από τους παίκτες σκύβει προς τα πίσω και πετάει την μπάλα στον ουρανό. Οι άλλοι παίκτες προσπαθούν να την αρπάξουν και την ντριμπλάρουν, μετρώντας πάλι τον αριθμό των περισσότερων αναπηδήσεων.
Πάλι σε παιχνίδι με μπάλες ή και πέτρες, έβαζαν την πέτρα/μπάλα σε μία απόσταση και προσπαθούσαν να την πετύχουν με άλλη μία πέτρα/μπάλα. Ένα παιχνίδι βάση για το μπιλιάρδο θα έλεγε κανείς.
Πρέπει να αναφέρουμε ότι και μία σκηνή που θυμίζει μοντέρνο ποδόσφαιρο εμφανίζεται σε ένα ταφικό μνημείο (όπου διακρίνεται μπάλα με δερμάτινη επένδυση). Πολλοί έχουν ισχυριστεί ότι το ποδόσφαιρο πρωτοεμφανίστηκε είτε από τους αρχαίους Έλληνες, είτε από τους αρχαίους Κινέζους, χωρίς όμως να υπάρχει ένα τελικό συμπέρασμα.